Spijsvertering en intuïtie – hoe je darmen je helpen om heldere keuzes te maken
Spijsvertering en intuïtie zijn nauw met elkaar verbonden. Soms weet je dat er iets moet veranderen.
Je voelt het aan alles – maar het lukt niet om helder te krijgen wat dan precies.
Je hoofd zit vol. Je lijf werkt niet echt mee. En je intuïtie? Die lijkt ergens op de achtergrond te fluisteren, maar je hoort haar amper nog.
Dat is precies waar ik zelf ook zat, vlak voor mijn Pancha Karma in Sri Lanka. Ondanks mijn kennis van Ayurveda negeerde ik ook nog te vaak dat buikgevoel. Ik wist dat er iets mocht kantelen. Dat ik zachter, bewuster en helderder wilde leven. Maar ik zat nog te veel ‘bovenin’ – in denken, regelen, plannen.Pas toen mijn systeem begon te vertragen, merkte ik wat er ontbrak: de diepere verbinding met mijn buik – met mijn innerlijke richtingaanwijzer.
Lees hier meer over mijn ervaringen tijdens mijn Pancha Karma
Van brein naar buik: wat de wetenschap laat zien
Het klinkt misschien gek: dat je spijsvertering invloed zou hebben op je keuzes. Maar in de afgelopen jaren is uit talloze onderzoeken gebleken hoe sterk de verbinding is tussen je darmen en je brein. Deze zogenaamde gut-brain axis is een tweerichtingsverkeer van signalen tussen je spijsverteringsstelsel en je hersenen – gestuurd door hormonen, zenuwen (zoals de nervus vagus) en immuunsystemen.
In je darmen leeft een ecosysteem van triljoenen bacteriën: het microbioom. En dit microbioom is niet alleen verantwoordelijk voor het verteren van voeding, maar heeft ook een direct effect op je stemming, helderheid en zelfs je gedrag.
Onderzoekers hebben bijvoorbeeld ontdekt dat:
- 90–95% van de serotonine, het gelukshormoon, in de darmen wordt geproduceerd
- bepaalde bacteriën zoals Lactobacillus en Bifidobacterium bijdragen aan een verhoogde veerkracht, minder stress en een betere stemming
- mensen met depressieve klachten vaak een microbioomsamenstelling hebben die afwijkt van die van gezonde mensen
- je darmgezondheid invloed heeft op angst, focus, beslisvaardigheid en algemene levenslust
Als je microbioom uit balans raakt – bijvoorbeeld door stress, slechte voeding, medicatie, onregelmatigheid of overprikkeling – raakt ook je hele innerlijke kompas ontregeld. Je weet dan nog wel dat je iets anders wilt, maar niet meer wat precies. Of je twijfelt aan alles.
De verbinding met je intuïtie wordt troebel.
Bronnen o.a.: Foster & Neufeld (2013), Cryan et al. (2019), ‘The Microbiome-Gut-Brain Axis: From Bacteria to Behavior’
Ayurveda: duizenden jaren oude wetenschap van vertering en bewustzijn
Voor wie Ayurveda kent, komt dit alles niet als verrassing. Wat de moderne wetenschap in de afgelopen decennia begon te ontrafelen, is in de Ayurvedische traditie al duizenden jaren bekend.
In Ayurveda is je spijsvertering letterlijk en figuurlijk de basis van je gezondheid. Niet alleen fysiek, maar ook mentaal, emotioneel en spiritueel. Alles begint met agni – het innerlijke vuur dat verteert, transformeert en helder maakt.
Agni zorgt ervoor dat je voeding op de juiste manier wordt opgenomen, dat afvalstoffen worden afgevoerd en dat je levensenergie vrij kan stromen. Maar agni doet méér dan alleen fysiek verteren: het staat ook symbool voor je vermogen om indrukken, emoties en gedachten te verwerken.
Wanneer agni sterk en in balans is, voel je je licht, helder, gefocust en verbonden.
Wanneer agni zwak of onregelmatig is, ontstaat er ama – een ophoping van onverteerd residu.
Ama kan zich uiten als vermoeidheid, zwaarte, onrust, verwarring of zelfs lichamelijke klachten.
De Ayurveda leert dus wat de wetenschap nu bevestigt: dat helderheid in je hoofd begint bij balans in je buik. Je kunt pas echt goed afstemmen op je intuïtie, als je vertering – op álle niveaus – gezond en krachtig is.
Daarbij kijkt Ayurveda niet alleen naar voeding, maar ook naar je dagritme, zintuigelijke belasting, mentale prikkels en de energie die in je lichaam overheerst. Zo heeft bijvoorbeeld een verhoogde Vata-energie (lucht en ruimte) invloed op je zenuwstelsel: je wordt wiebelig, angstig, druk in je hoofd, raakt snel overprikkeld. Precies het type disbalans dat je vaak ziet bij mensen die geen keuzes meer durven maken, of niet meer weten waar ze naartoe willen.
Mijn ervaring: stilte in mijn buik, helderheid in mijn hoofd
Tijdens mijn Pancha Karma voelde ik het verschil direct.
Niet alleen fysiek – maar energetisch, mentaal en emotioneel.
Het moment dat mijn vertering tot rust kwam, voelde ik ook weer wie ik was. Ik ging zachter eten, trager leven, mijn zintuigen filteren. Mijn lijf ging fluisteren wat het nodig had.
Die helderheid in mijn buik bracht ook richting in mijn denken.
En keuzes die eerder ingewikkeld leken, werden weer eenvoudig. Niet per se makkelijk, maar wel zuiver. Omdat ik ze voelde, in plaats van ze te beredeneren.
Dat effect is gebleven. Niet omdat ik altijd perfect leef, maar omdat ik nu beter luister.
En omdat ik mijn systeem ondersteun op de momenten dat het nodig is. Met zachtheid, ritme, voeding… en af en toe ook met kruiden.
Natuurlijke ondersteuning: niet als trucje, maar als begeleiding
Op basis van mijn eigen Ayurveda practitioner kennis gebruik ik op sommige momenten ondersteunende formules die mijn agni versterken en mijn systeem zachtjes helpen afvoeren wat niet langer nodig is.
Bijvoorbeeld:
- Triphala – een klassieke, mild reinigende formule die darmen ondersteunt zonder uitputting (*)
- Chitrakadi Vati – verwarmend en oppeppend bij een trage vertering of wanneer ama zich opbouwt (*)
Ik gebruik ze niet als trucje of quick fix, maar als zachte reminder: je mag loslaten, je mag vertragen, je mag weer luisteren.
En luisteren begint bij stilte. Bij rust in je buik. Bij ruimte tussen de regels van je agenda, je schermtijd, je to-do’s.
Alleen dan hoor je weer wat jouw natuur je eigenlijk vertelt.
(*) begin nooit zomaar met Ayurveda supplementen. Altijd in overleg met je huisarts of behandelend therapeut. Of schakel een Ayurveda leefstijlcoach / practioner in. Wil je advies? Neem vrijblijvend contact op met mij.
Wat jij kunt doen om je buikgevoel te versterken
- Eet regelmatig en warm – 2 à 3 maaltijden per dag, zonder afleiding
- Stimuleer je agni – denk aan gember, bittere groenten, kruidenthee of een korte vastenpauze
- Beweeg zacht – wandelen, yoga, ademwerk
- Laat zintuigen tot rust komen – minimaliseer overprikkeling: licht, geluid, schermtijd
- Ondersteun waar nodig – eventueel met kruiden, maar altijd afgestemd op jouw constitutie
- Werk met iemand die je begeleidt – Ayurveda werkt niet universeel, maar persoonlijk (en die een spiegel kan voor houden)
In ‘Jouw Ritme’ werken we precies zo
In mijn coachtraject Jouw Ritme gebruiken we Ayurveda als innerlijk kompas.
Niet als vast dieet of protocol, maar als manier van leven. Je leert herkennen waar jouw agni uit balans is, welke dosha-energie overheerst, en hoe je weer terugkomt bij wat klopt. Samen brengen we structuur aan zonder rigiditeit. Ritme zonder moeten. Zelfzorg zonder perfectie.
Zodat je keuzes gaat maken die niet zijn ingegeven door druk, twijfel of prestatie, maar vanuit afstemming.
Wat vraagt jouw systeem nu van je?
Wat houdt je nog vast, terwijl je diep vanbinnen al weet dat het niet meer bij je past?
En wat zou er gebeuren als je écht gaat luisteren?
Lees hier meer over Jouw Ritme
Tot slot: je intuïtie is een spier – en die train je via je buik
We zijn zo gewend om te denken dat de weg naar verandering begint in het hoofd.
Maar wat als het tegenovergestelde waar is?
Wat als je helderheid niet hoeft te bedenken, maar kunt voelen?
Wat als je intuïtie geen mystiek iets is, maar gewoon je innerlijke kompas – dat sterker wordt naarmate jij beter verteert wat op je pad komt?
Dan wordt je spijsvertering geen bijzaak meer. Maar de basis.
Voor helderheid. Voor vitaliteit. Voor richting.
En dat is wat Ayurveda ons al eeuwen leert:
Leef in het ritme van jouw natuur – en je zult weten wat jouw volgende keuze mag zijn.
Liefs,
Sandy
Wil je vaker dit soort inzichten ontvangen?
Schrijf je hier in voor mijn nieuwsbrief – ik deel regelmatig informatie en inzichten over Ayurveda, ritme, keuzes maken en leven in afstemming met jouw natuur.
Meer lezen?
Over agni
Pancha Karma
Retreats